تأملی بر پیامدهای سطح خرد سرمایة اجتماعی در ایران

سرمایة اجتماعی، به عنوان موضوعی بین رشته ای تأثیر بسزایی در تسهیل ارتباطات انسانی جامعه دارد. این تأثیر در قالب پیامدها در اندیشۀ صاحب نظران و متفکران حوزه های مختلف علوم اجتماعی دیده می­شوند. براساس دیدگاه ها و نظریه ها، پیامدهای متعددی برای سرمایۀ اجتماعی درنظر گرفته شده که در این پژوهش، بخشی از آن ها در سطح خرد مطالعه می­شود. روش پژوهش، پیمایشی است و جامعۀ آماری را افراد 15 سال به­بالای ساکن در مراکز استان ها در ایران تشکیل می دهند که با روش نمونه گیری خوشه ای با فرمول کوکران انتخاب شدند. مهم ترین متغیر مورد مطالعه، سرمایۀ اجتماعی است که دربردارندۀ مؤلفه های مبتنی­بر اعتماد و پیوندهای بین­فردی و بین­گروهی، تعامل­ افراد با نهادها و سازمان ها و گروه های اجتماعی و همچنین همبستگی و انسجام اجتماعی، برخورداری افراد از حمایت اجتماعی و روابط انجمنی است که به صورت شاخص ترکیبی سنجش شده است. یافته ها بیانگر تفاوت کم­وکیف سرمایۀ اجتماعی در شهرهای مختلف است که تأثیر خود را بر جامعه، در قالب پیامدها آشکار ساخته است. سرمایۀ اجتماعی و عناصر تشکیل دهندۀ آن، با افزایش اعتماد، برقراری روابط و پیوندها، انسجام و همبستگی اجتماعی بالاتر، حمایت اجتماعی بیشتر و مشارکت اجتماعی مؤثرتر، تأثیرهای مثبت خود را در ابعاد فردی بازتاب داده است.